zondag 24 juli 2016

Kleding

Van wat ik hier en daar lees op fora, en in boeken en artikelen, is dat kleding best een belangrijk onderwerp is in het leven van een Asperger {en anderen op het autisme spectrum}. Er zijn er die geen bal om kleding geven omdat het niet in hun interessegebied ligt of juist heel apart gekleed gaan omdat dat past bij hoe ze zich anders voelen dan anderen. Daarin zijn we waarschijnlijk niet zo heel anders dan de meeste mensen, zij het misschien wat extremer.
Aspergers zijn vaak ofwel overgevoelig voor wat er met hun lichaam gebeurt, of juist ondergevoelig. En dat uit zich in bijvoorbeeld een erg lage pijngrens voor mensen die overgevoelig zijn, en een erg hoge pijngrens voor de mensen die ondergevoelig zijn met hun lichaam. En het laat zich ook heel duidelijk zien in de ervaring van comfort;
- Aspergers die niet zo gevoelig zijn, zijn hier misschien niet zoveel mee bezig. Zij ervaren niet zoveel prikkels vanuit hun lichaam en hebben dus weinig last van potentieel oncomfortabele situaties zoals een koude omgeving, een harde stoelzitting, klontjes in hun pudding of strak ingevlochten haar. Ook zullen ze niet veel irritatie hebben van een kriebeltrui of een sok die steeds verkeerd draait. Soms vinden ze het juist prettig om deze dingen te ervaren ter compensatie voor hun ongevoeligheden.
- Aspergers die overgevoelig zijn kunnen de hele dag bezig zijn met het zoeken naar comfort, het zoeken naar een minder koude kamer of een warme trui, of een stoel die lekker zit. Ze weigeren de pudding te eten nadat ze moesten kokhalzen toen ze een klontje proefden, en dragen hun haar los. Hoe hun kleding zit, hoe het voelt op hun huid, is iets waar ze enorm mee bezig kunnen zijn. Kriebeltruien zijn uitgesloten, sokken moeten netjes zitten en het liefste naadloos zijn. Etiketjes worden meteen na het kopen van kleding weggeknipt of worden na een uur dragen van pure frustratie uit het kledingstuk getrokken. Synthetische stoffen zijn ook niet favoriet. En kleding die niet aan de eisen voldoen, verdwijnen achterin de kast, de prullenbak of worden weggegeven.
Er kan ook een voorkeur zijn per persoon voor strakke of juist losse kleding. Ik denk dat dit ook bij de overgevoelige Aspergers het meest naar voren komt. Kleding moest 'juist' voelen. Sommigen wónen bijna hun veel te grote capuchontrui en baggy spijkerbroek. Voor anderen geldt dat het hoe strakker hoe beter is. Maar dit kan ook te maken hebben met de druk die dat dan geeft, iets waarvan veel autisten heel rustig kunnen worden en waarvoor ook bijvoorbeeld verzwaarde dekens en diepdruk-vesten te koop zijn.
Ten slotte is er ook iets met bloot. Er zijn Aspergers die het liefst {thuis of rondom huis} in hun blootje of alleen in ondergoed rondlopen. Kleding is te irritant, te warm of ze voelen zich het lekkerste met de zon en wind op hun blote huid. Voor sommige autisten is het ondenkbaar om kleding te dragen die veel huid bloot laat. Altijd lange broeken, altijd lange mouwen, en soms zelfs ook het liefst meerder lagen. Naast de zintuigelijk overwegingen hiervoor, zoals last hebben van de zon of het onprettig vinden als grassprieten of een langslopende kat je blote enkels kriebelen, denk ik dat het misschien ook iets te maken heeft met je beschermd voelen. Kleding kan een scherm, een barriere zijn tussen jouzelf en de wereld om je heen. En voor de autisten is die wereld behoorlijk overweldigend en vol prikkels die snel te veel kunnen worden.

Voordat ik vorig jaar onderzoek ging doen naar Asperger, had ik me nooit beseft hoe mijn relatie met kleding zo uitgelegd kon worden. Ja, natuurlijk liep ik in de loop der jaren veel in zwart rond, verstopte me in capuchons, had het altijd óf koud óf heet, schreeuwde met mijn aparte kledingstijl om aandacht die ik niet wilde. Allemaal verklaarbaar door depressies en een traumatische jeugd. Maar ik ben ook behoorlijk typisch autist met mijn kleding. Tot aan misschien vijf jaar geleden droeg ik áltijd een lange broek en áltijd dichte schoenen met sokken, er was geen alternatief in mijn hoofd, dat was voor andere mensen. Ook tops waren 's zomers meestal met ten minste een kort mouwtje en vaak had ik laagjes over elkaar. Ik haatte bloot, onder mijn kleren was ik beschermd en voelde alles zoals altijd; dus geen onrust. Tegenwoordig 'durf' ik in teenslippers en zomerbroekjes die tot ruim onder de knie komen, maar dat was een hele verandering die in baby-stapjes uitgevoerd werd. En het was echt wennen, maar ik voel me in de zomer nu wel een stuk beter met koelere kleding en schoenen.
Ik draag altijd dezelfde kleuren en dezelfde stoffen. Labels in shirts worden verwijderd. Geen bh dragen is geen optie, vanwege erg gevoelige huid, maar zeker ook omdat ze zo lekker strak zitten. En bij mij moet altijd óf mijn broek óf wat ik erop draag strak zijn. Als zowel broek als top los zijn, wordt ik ongedurig en voel ik me als het ware verloren in wat ik aan heb.
Inmiddels ben ik, zoals jullie ook in mijn vorige blogpost konden lezen, gestopt met kleding proberen te dragen waar ik me niet goed in voel. Van nu af aan, zeker ook naar aanleiding van mijn diagnose, ga ik voor comfort en waar ik me mezelf in voel. Waarom zou je jezelf plagen met iets anders?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten